Μηνιγγίτιδα ονομάζεται η φλεγμονή των μηνίγγων, των μεμβρανών δηλαδή, που περιβάλλουν τον εγκέφαλο και τον νωτιαίο μυελό. Η μηνιγγίτιδα είναι μια εξαιρετικά σοβαρή νόσος. Στην περίπτωση που δεν αντιμετωπιστεί άμεσα μπορεί να αποβεί μοιραία.
Μηνιγγίτιδα : Ποιες είναι οι αιτίες που την προκαλούν;
Οι συνηθέστερες αιτίες που την προκαλούν είναι οι ιοί και τα βακτήρια του πνευμονιόκοκκου, του μηνιγγιτιδόκοκκου και του αιμόφιλου της γρίπης. Η μηνιγγίτιδα είναι δυνατό να προκύψει από διάφορους παράγοντες όπως πχ οι χημικές ουσίες ή κάποια φάρμακα.
Μηνιγγίτιδα : Τύποι
Ανάλογα με τον μικροοργανισμό που έχει προκαλέσει τη φλεγμονή, η μηνιγγίτιδα διακρίνεται σε 2 τύπους :
- την ιογενή μηνιγγίτιδα, η οποία οφείλεται σε κάποιον ιό και κατά κανόνα είναι πιο ήπια
- την μικροβιακή μηνιγγίτιδα, η οποία μπορεί να προκαλέσει κάποια σοβαρή δυσλειτουργία στον οργανισμό και αν δεν αντιμετωπιστεί άμεσα είναι πιθανό να προκαλέσει εγκεφαλική βλάβη ή ακόμα και θάνατο.
Είναι μεταδοτική η μηνιγγίτιδα;
Η μηνιγγίτιδα είναι μια μεταδοτική ασθένεια. Μπορεί να μεταδοθεί πολύ εύκολα μέσω των σταγονιδίων που αιωρούνται μετά το βήχα ή το φτάρνισμα ή ακόμη και από την επαφή με μολυσμένες επιφάνειες ή αντικείμενα, πχ πόμολα όπου έχουν επικαθίσει μολυσμένα σταγονίδια προερχόμενα από άλλο άτομο που νοσεί.
Μηνιγγίτιδα : Ποιοι είναι οι παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο;
Οι κυριότεροι παράγοντες είναι οι εξής :
- Η ηλικία. Σύμφωνα με ελληνικά επιδημιολογικά δεδομένα η πλειοψηφία των περιπτώσεων αφορά βρέφη και μικρά παιδιά έως 4 ετών και εφήβους
- Η ανοσολογική ανεπάρκεια (χαμηλή άμυνα του οργανισμού)
- Προηγηθείσα λοίμωξη του αναπνευστικού συστήματος
- Κάπνισμα
Μηνιγγίτιδα : Ποια είναι τα συμπτώματα;
Η μηνιγγίτιδα στα αρχικά στάδια μοιάζει με ίωση γι’ αυτό οι γονείς θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί. Το παιδί εμφανίζει :
- πόνο στο λαιμό
- ρινική συμφόρηση (μπούκωμα)
- πυρετό
η φλεγμονή όμως εξελίσσεται ταχύτατα και μέσα σε λίγες ώρες :
- ο πυρετός μπορεί να αγγίζει τους 40°C
- το παιδί έχει έντονη υπνηλία
- τελεί υπό σύγχυση
- έχει έντονο πόνο στην πλάτη, το κεφάλι ή τον αυχένα
- γίνεται δύσκαμπτο
- παρουσιάζει προβλήματα όρασης
Στην περίπτωση που έχει αρχίσει ήδη η σηψαιμία, το παιδί εμφανίζει αιμορραγικό εξάνθημα, το οποίο δεν υποχωρεί στην πίεση, έχει ρίγη, διάρροια ή και εμετό.
Μηνιγγίτιδα : Με ποιον τρόπο θεραπεύεται;
Η θεραπεία για τη μηνιγγίτιδα εξαρτάται από το αίτιο που την προκάλεσε. Η βακτηριακή μηνιγγίτιδα θεραπεύεται με αντιμικροβιακή θεραπεία. Το σημαντικότερο είναι να πραγματοποιηθεί άμεσα η θεραπευτική παρέμβαση. Ανάλογα με τη βαρύτητα της λοίμωξης κάποια παιδιά αναρρώνουν σε λίγες ημέρες ενώ κάποια άλλα χρειάζεται να παραμείνουν για μεγαλύτερο διάστημα στο νοσοκομείο ή και στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας.
Η ιογενής μηνιγγίτιδα δεν έχει κάποια συγκεκριμένη θεραπεία. Επειδή συνήθως είναι πιο ήπια, τα παιδιά που έχουν προσβληθεί αναρρώνουν μετά από λίγες ημέρες. Ωστόσο όταν πρόκειται για παιδιά που πάσχουν από κάποιο χρόνιο νόσημα ή είναι γενικώς ανοσοκατεσταλμένα η παραμονή στο νοσοκομείο κρίνεται απαραίτητη.
Μηνιγγίτιδα και επιπλοκές
Στη μηνιγγίτιδα παρά την έγκαιρη θεραπευτική παρέμβαση είναι πιθανός ο κίνδυνος να προκύψουν επιπλοκές. Η συνηθέστερη από αυτές είναι η βαρηκοΐα.
Άλλες επιπλοκές, όχι τόσο συχνές είναι :
- προβλήματα στην όραση
- δυσκολία στη συγκέντρωση και μαθησιακές δυσκολίες
- έντονες κεφαλαλγίες
- απώλεια μνήμης
- επιληψία
- θάνατος
Μηνιγγίτιδα : Πότε πρέπει να ζητήσετε ιατρική βοήθεια;
Στην περίπτωση που το παιδί σας εμφανίσει κάποιο από τα συμπτώματα που αναφέρονται παραπάνω, εάν έχετε έστω και υποψία πως δεν πρόκειται για μια απλή ίωση, μη διστάσετε να επικοινωνήσετε με τον παιδίατρο. Εάν καθώς περνά η ώρα τα συμπτώματα γίνονται εντονότερα και ο πυρετός εξακολουθεί να είναι υψηλός, τότε θα πρέπει να μεταφέρετε το παιδί στο πλησιέστερο νοσοκομείο το συντομότερο δυνατόν. Εκεί οι γιατροί μέσω της οσφυϊκής παρακέντησης και της γενικής εξέτασης αίματος θα επιβεβαιώσουν ή όχι την ύπαρξη της νόσου.
Μηνιγγίτιδα : Γενικές οδηγίες πρόληψης
Οι παρακάτω οδηγίες πρέπει να ακολουθούνται για τη γενική προστασία από τους ιούς :
- Πλένετε πολύ καλά τα χέρια σας πριν την ετοιμασία του φαγητού ή την χρήση της τουαλέτας, καθώς και μετά από αυτήν.
- Αερίζετε πολύ καλά τον χώρο του σπιτιού και της εργασίας σας.
- Χρησιμοποιείτε διαλύματα με βάση το χλώριο για το σφουγγάρισμα του σπιτιού, όπως επίσης και για τον καθαρισμό όλων των επιφανειών(κουζίνα-μπάνιο). Έχει αποδειχθεί πως η χλωρίνη εξουδετερώνει τους μικροοργανισμούς συμπεριλαμβανομένων και αυτών που προκαλούν μηνιγγίτιδα.
- Προσπαθήστε να αποφεύγετε το συνωστισμό σε κλειστούς χώρους.
- Φοράτε μάσκα όταν χρησιμοποιείται τα ΜΜΜ.
Μηνιγγίτιδα και μέτρα πρόληψης
Το αποτελεσματικότερο μέτρο πρόληψης είναι ο εμβολιασμός. Το εμβόλιο όμως δεν καλύπτει όλο το φάσμα των βακτηρίων που προκαλούν μηνιγγίτιδα. Είναι αποτελεσματικό για τον πνευμονιόκοκκο, τον αιμόφιλο τύπου b και για κάποια στελέχη του μηνιγγιτιδοκόκκου.
Για την πρόληψη της ιογενούς μηνιγγίτιδας δεν υπάρχουν ακόμη εμβόλια. Ωστόσο υπάρχουν για την πολυομυελίτιδα, την ιλαρά, την παρωτίτιδα που θωρακίζουν το αμυντικό σύστημα του οργανισμού. Ο εμβολιασμός μπορεί να ξεκινήσει από την ηλικία των 2 μηνών αν και τα βρέφη που θηλάζουν, λαμβάνουν αντισώματα μέσω του μητρικού γάλακτος. Ανάλογα με την ηλικία που θα ξεκινήσει το παιδί τον εμβολιασμό, χρειάζονται 2, 3 ή 4 δόσεις.
Μηνιγγίτιδα : Πόσο ασφαλές είναι το εμβόλιο;
Με τα μέχρι σήμερα δεδομένα, τα εμβόλια έναντι των μηνιγγίτιδων είναι αποτελεσματικά και ασφαλή.
Τα τελευταία χρόνια κυκλοφορεί εμβόλιο έναντι του μηνιγγιτιδόκοκκου τύπου Β απ΄όπου προέρχονται και τα περισσότερα κρούσματα στην Ελλάδα με υψηλό προφίλ ασφάλειας και αποτελεσματικότητας. Όπως όλα τα εμβόλια έτσι και το συγκεκριμένο ενδέχεται να προκαλέσει κάποιες παρενέργειες, όπως οίδημα ή τοπικό ερεθισμό, οι οποίες όμως είναι ήπιες και παροδικές.
