Αναστασία Μπαρμπούνη Καθηγήτρια Δημόσιας Υγείας Παν/μίου Δυτικής Αττικής
Τί είναι ο κορωνοϊός 2019;
Οι κορωνοϊοί αποτελούν μεγάλη οικογένεια ιών που μπορεί να προκαλέσουν λοιμώξεις του αναπνευστικού στον άνθρωπο και στα ζώα, ενώ περίπου το ένα τρίτο των λοιμώξεων ανώτερου αναπνευστικού στον άνθρωπο μπορεί να προκαλείται από αυτούς.
Ο νέος κορωνοϊός-2019, ονομάζεται τώρα SARS-CoV-2 και η ασθένεια που προκαλεί ονομάζεται COVID- 19. O ιός ανιχνεύθηκε πρώτη φορά το Δεκέμβριο του 2019 στην περιοχή Γιουχάν της Κίνας και αποτελεί ένα νέο στέλεχος κορωνοϊού που μέχρι τότε δεν είχε απομονωθεί στον άνθρωπο. Η μετάδοση του ιού υπήρξε ραγδαία, η επιδημία εξαπλώθηκε αρχικά σε όλη την Κίνα και στη συνέχεια και σε όλες σχεδόν τις ηπείρους, λαμβάνοντας πλέον τον χαρακτηρισμό της «πανδημίας» (Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, 11.03.2020).
Ο νέος κορωνοϊός (SARS-CoV-2) μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο κυρίως μέσω σταγονιδίων όταν ο ασθενής βήχει ή φταρνίζεται. Η μετάδοση μπορεί να γίνει με τα σταγονίδια που εισπνέουμε ή και αυτά που κάθονται πάνω στις επιφάνειες, εφόσον τα μεταφέρουμε με τα χέρια μας στο πρόσωπό μας.
Ο χρόνος επώασης (από την μόλυνση μέχρι την εμφάνιση συμπτωμάτων) είναι συνήθως γύρω στις 5 ημέρες, μπορεί όμως να φθάσει και τις 14 ημέρες.
Η λοίμωξη από το νέο κορωνοϊό (SARS-CoV-2) μπορεί να εκδηλωθεί με πυρετό, βήχα, δύσπνοια, κυνάγχη (συνάχι) με πνευμονία, σπανιότερα δε και διάρροια.Αρκετά συχνά η λοίμωξη μπορεί να μην έχει κανένα σύμπτωμα. Συνήθως πρόκειται για ήπια νόσο και το98% όσων μολύνονται επιβιώνουν
Τι μπορώ να κάνω για να μην ασθενήσω από COVID-19;
Με τα μέχρι σήμερα επιστημονικά δεδομένα δεν υπάρχει διαθέσιμο εμβόλιο που να προλαμβάνει τη νόσο.
Ο σημαντικότερος τρόπος πρόληψης είναι η αποφυγή έκθεσης μας στον ιό.
Γι αυτό ακολουθείστε τις Εθνικές Οδηγίες και μείνετε στο σπίτι σας (το μέτρο αυτό ονομάζεται κοινωνική απόσταση)
- Κοινωνική απόσταση είναι συμπεριφορά προφύλαξης και περιλαμβάνει την παραμονή στο σπίτι και την αποφυγή στενής επαφής με τρίτους καθώς και την αποφυγή συγκέντρωσης σε χώρους όπως, καταστήματα, εκκλησίες, μεταφορικά μέσα, ΚΑΠΗ κλπ.
- Η κοινωνική απόσταση δεν σημαίνει και μοναξιά.
- Επικοινωνείστε με άλλους συγγενείς και οικεία πρόσωπα, είτε με σταθερό τηλέφωνο ή κινητό, είτε με τη χρήση οποιασδήποτε ηλεκτρονικής μορφής επικοινωνίας
Ένα σημαντικό μέτρο πρόληψης είναι το καλό και συχνό πλύσιμο των χεριών με σαπούνι και νερό για τουλάχιστον 20 δευτερόλεπτα. Εναλλακτικά, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε αντισηπτικό διάλυμα χεριών (να περιέχει τουλάχιστον 60% αλκοόλη)
Οι μάσκες (χειρουργικές ή υψηλής προστασίας) δεν συνιστώνται για την προστασία από τη λοίμωξη COVID-19. Συνιστάται να φοράτε μάσκα μόνο αν έχετε οι ίδιοι συμπτώματα από το αναπνευστικό (όπως βήχα ή φτάρνισμα), ώστε να προστατεύετε τους γύρω σας από τη διασπορά της ασθένειας.
Επιπλέον:
- Προσπαθήστε να μην πιάνετε τα μάτια, τη μύτη και το στόμα σας. Εάν έχετε βήχα βήξτε στον αγκώνα σας ή σε χαρτομάντηλο και όχι στην παλάμη σας και πετάξτε το χαρτομάντηλο.
- Όσο αφορά το περιβάλλον, καθαρίστε τακτικά τις επιφάνειες και τα αντικείμενα που αγγίζετε με κάποιο οικιακό καθαριστικό επιφανειών ή ειδικά πανάκια καθαρισμού ή διάλυμα χλωρίνης σε αναλογία 10 μέρη νερό και ένα μέρος χλωρίνη. Οι σημαντικότερες επιφάνειες είναι τα πόμολα από τις πόρτες, οι πάγκοι, τα χερούλια, οι διακόπτες (ιδίως των ανελκυστήρων), οι τουαλέτες, πάσης φύσεως πληκτρολόγια, tablets, κινητά τηλέφωνα κλπ.
Κάνω ευχάριστη την παραμονή στο σπίτι
Η παραμονή στο σπίτι αποτελεί μία σημαντική πρόκληση, καθώς μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την ενεργειακή πρόσληψη. Η αγωνία και το άγχος για την εξέλιξη των γεγονότων, η επακόλουθη ψυχολογική και σωματική κόπωση που επιτείνεται εξαιτίας της παραμονής στο σπίτι, η διαθεσιμότητα μεγάλων ποσοτήτων τροφής και πολλές άλλες παράμετροι (π.χ. οικογενειακοί, οικονομικοί/εργασιακοί παράγοντες) οδηγούν πολλούς ανθρώπους στην υπερβολική κατανάλωση τροφής και κατ’ επέκταση στην αύξηση του σωματικού τους βάρους.
Γι αυτό:
- Καταναλώστε τρόφιμα από όλες τις ομάδες τροφίμων.
- Καταναλώστε καθημερινά ένα πλήρες και ισορροπημένο πρωινό.
- Γενικά, μειώστε λίγο την ποσότητα κάθε γεύματος σε σχέση με αυτή που συνηθίζατε να τρώτε, λόγω της μείωσης στη φυσική σας δραστηριότητα.
- Καταναλώστε τροφή χωρίς να βλέπετε τηλεόραση και γενικά χωρίς να αποσπάται η προσοχή σας από το γεύμα.
- Καταναλώστε καθημερινά φρούτα .
- Ενυδατωθείτε επαρκώς, καταναλώνοντας νερό και άλλα ροφήματα (χωρίς ζάχαρη).
- Περιορίστε την κατανάλωση τροφίμων με υψηλή περιεκτικότητα σε ενέργεια (π.χ. αναψυκτικά ή χυμούς με ζάχαρη, γλυκά, αλμυρά σνακ, υπερβολική ποσότητα αλκοόλ, κλπ).
- Προσθέστε στη μαγειρική μπαχαρικά, μυρωδικά και βότανα από την ελληνική γή , όπως το σκόρδο, το κρεμμύδι, η ρίγανη, ο μαϊντανός, το σέλινο, ο άνηθος, ο κουρκουμάς, το τζίντζερ και το γαρύφαλλο.
Φροντίστε να παραμείνετε φυσικά και πνευματικά δραστήριοι
Βγείτε για περπάτημα
Διαβάστε
Μείνετε ψύχραιμοι
Αναπολήστε όμορφες στιγμές-προγραμματίστε το μέλλον-ετοιμαστείτε μετά την επιδημία περίοδο.
Μείνετε χαρούμενοι.
Δείτε με άλλο μάτι τις αξίες, τα ιδανικά σας και τις κοινωνικές προτεραιότητες.
Νομίζω ότι έχω πάσχω από τον κορωνοϊό. Τι πρέπει να κάνω;
Εάν έχετε πυρετό και συμπτώματα από το αναπνευστικό σύστημα όπως βήχα, δύσπνοια και ένα από τα ακόλουθα:
- Στενή επαφή με άτομο που πάσχει από πιθανή ή επιβεβαιωμένη λοίμωξη COVID-19;
- Ταξιδέψατε ή διαμένετε σε περιοχή με γνωστή δραστηριότητα της λοίμωξης .
Τότε, μιλήστε τηλεφωνικά με το γιατρό σας ή τη δομή φροντίδας υγείας στην περιοχή σας, ή με την 4 ψήφια τηλεφωνική γραμμή του ΕΟΔΥ 1135 (https://eody.gov.gr).
Μείνετε στο σπίτι, υπό την στενή επίβλεψη του γιατρού σας και επισκεφτείτε το νοσοκομείο εάν τα συμπτώματα επιδεινωθούν και κυρίως εάν εμφανίσετε δυσκολία στην αναπνοή σε κατάσταση ηρεμίας ή στην κόπωση.